Çiya Artos

Çiya Artos

Mail: ciya.artos@gmail.com

Di pêvajoyê de ji HEP’ê heta DEM’ê çi guherî?

Di pêvajoyê de ji HEP’ê heta DEM’ê çi guherî?

Dema ku HEP di salên 1990î de hat damezrandin, daxwazên wê ew bû ku hin nirxên netewî yên kurdan (wekî ziman, çand, perwerde) di makezagonê de bên garantîkirin. Ji ber ku partî bi tevahî ne di bin însiyatîfa PKK’ê de bû. Damezrîner û piştgirên wê yên sereke endam û alîgirên rêxistinên din ên kurdî bûn. Dema ku partî gav bi gav kete bin însiyatîfa PKK’ê, bi demê re têkoşîn û daxwazên wê hatin guhertin.

Bi demê re diyar bû ku HDP (Partiya Demokratîk a Gelan) bi navê xwe yê nû DEM (Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan) diyar kir ku ew îro ne partiyeke Kurdistanî ye, berovajî wê, ew partiyeke Tirk e û daxwazek netewî û demokratîk a Kurdan naxwaze.

Ev rastiyek e ku HDP û DEM partiya Tirkiyê ye, ji ber ku armanca sereke ya tezên “Biratiya Gelan û Komara Demokratîk” a ku ew diparêze, daxwaza mafên Tirkan e. Lê piraniya Tirkan ne biratiya gelan û ne jî Komara Demokratîk” dixwazin. Ger hebe jî ev ne pirsgirêka gelê Kurd e, pirsgirêka gelê Tirk e. Çima divê gelê neteweya kolonyalîst ji bo gelê dewleta Kolonyalîst şer bike, di zindanan de birize û bimire? Armanca sereke ya PKK û DEM'ê ku têkoşîneke wiha bêaqil danî pêşiya gelê Kurd, ji bo berjewendiyên dewleta kolonyalîst qirkirina Kurdan e. Beşek ji van kurdên ku li pey Çepên Tirk ên Marjînal û Kemalîst in, bi milyonan kurdan li pişt xwe dikişînin, li ser xwîna bi hezaran kurdan siyasetê dikin, tu tevkariya têkoşîna kurd û Kurdistanê nakin. Di dîroka kîjan gelan de zalim û gelên bindest, di bin serweriya dewleta kolonyalîst de, bi organa dewletê ya bi makezagoneke faşîst re wek hev bûn? Mînaka vê yekê nîne û dê nebe jî. Demokrasî û mafên mirovan li ser esasê mafên her du gelan ên ku bi destûra bingehîn hatine misogerkirin, wekhevî ye. Mînak îro li Swîsreyê Elman, Fransiz û Îtalî dijîn û mafên van kesan bi Destûra Bingehîn a Federal a Swîsreyê hatiye misogerkirin. Em dikarin bibêjin ku ev kes birayên hev in. Li Tirkiyeyê mafên kurdan yên netewî û demokratîk nayên garantîkirin. Dev ji federasyonê berdin, Kurd ne xwediyê xweserî û mafên demokratîk in jî.

Kurd bi hin hesab û lîstikên siyasî û îdeolojîk ve têne mijûl kirin. Ji ber ku ji bo pêkanîna polîtîkaya asîmîlasyonê û tirkkirina pirraniya kurdan lîstikên wiha lazim in. Divê kurd êdî vê koma rantê ya ku diçe meclîsa Tirkiyê û bi deng û têkoşîna kurdan distîne hilnegirin û dersa pêwîst bidin wan. Ev koma rantê a ku bi dewletbûnê re lihevkirin û lihevkirinekê dixebite, di sosyalîzmê de di bin gotina hertimî ya "Maf" de tu eleqeya xwe bi "Biratiya Maf" re nîne. Ji bo wan jî bi navkirina xwe kurd netewperestî ye û ji bo wan tê wateya prîmîtîv û paşverûtiyê. Mistefa Kemal û şêwirmendên wî di salên 1923-an de jî bi heman awayî li kurdan diçûn û wan wek “paşverû û hov” bi nav dikirin.Lê belê, tevî ku ew hovereb, paşverû û qetlîamker in.  Îro Çepên Tirk ên marjînal û Kurdên Kemalîst jî bi heman awayî tevdigerin.

Çawa ku PKK’ê ji roja damezrandina xwe ve fersendên ku gelê Kurd bi keda xwe bi dest xistiye ji holê rakirine, HDP’ê an jî DEM’ê bi heman rêbazê ji holê rakirine. Bi ramanên pûç gelê Kurd ji hev dûr dixin û ber bi tunebûnê ve dibin. Tiştê ku zirarê dide gelê kurd dikin. Siyaseta Tirkiyeyê ya Kurd projeyek dewleta kûr e. HDP û Çepên Tirk heta îro wek taşeron xebatên bi hev re bi awayekî serkeftî berdewam kirin. Ji salên 1990’î ve bi dengên ku di hilbijartinan de ji gelê Kurd wergirtine lîstik bi lîstik dileyizin. Carinan di van lîstikan de partiyên din ên Kurd jî dikirin hevkar û nehiştin bibin alternatîf. Di van salên dawî de her çiqas dengên wan kêm bûne jî bi hîle û derewan bi milyaran kurdan li pişt xwe dikişînin. Gelê Kurd ê ku îro ketiye tengasiyê, li rêya çareseriyê digere.

Ev derdor bi salan e di çarçoveya demokratîkbûyîna Tirkiyeyê de pirsgirêka Kurd bi armanca maske û veşartina pirsgirêka Kurdistanê bi hîleyan dimeşîne. Dîsa nîşankirina Îmraliyê û Meclîsa Mezin a Neteweyî ya Tirkiyeyê (TBMMê) wekî navnîşan nîşana xitimandinê ye. Ji ber ku navnîşana pirsgirêka Kurdistanê ne Îmralî û ne jî Meclîsa Mezin a Tirkiyeyê ye. Ji ber ku tenê qanûnên di derbarê qetlîam û asîmîlekirina kurdan de di Meclisa Tirkiyê de dertên. Mirov bi siyaseteke ku tenê li ser dijminatiya AK Partiyê an jî Partiya Komarî ya Gel (CHP) esas digire, sîyasetekê şaş e. Sîstema dewletê ya li Tirkiyeyê xirab e. Divê ev sîstem biguhere. Hûn nikarin bi tirkên li dijî kurdan ra bibin bira. Ji ber ku me wek kurd nabînin û wek bira nabînin. Dibêje ku, Komara Tirkiyê ji damezrandina xwe heta niha welat û rêveberiyeke demokratîk e. Ji bo wan demokrasî tê wateya înkarkirina mafên kurdan û qirkirina wan. Ev feraseta demokratîk a Tirkiyeyê ye.

Ev rastiyek e ku dawiya Partiya DEMê dê bibe mîna dawiya hevkarên wê, çepên marjînal ên tirk. Dewlet li şûna Dem û HDP'ê ku ber bi marjînalbûnê ve diçin, hewl dide Hûda-Par-ê bixe lîstokê. Di dawiyê de, helwesta Hüda-Par-ê ya li ser zimanê kurdî dibe ku deng û piştgiriya hinek kurdan bigre. Lê divê neyê ji bîr kirin ku Dewlet DEM Partî û Huda-Par bi hev re tevdigerin û di her warî de hewla qirkirin û tunekirina kurdan didin. Demokrasî were Tirkiyê jî dê bi kêrî tirkan were. Tu mafên Kurdan nayên qebûlkirin. Divê gelê Kurd vê yekê hîn bibe.

12.Reşemî 2024 

Facebook Yorum

Yorum Yazın

Ana Sayfa
Web TV
Foto Galeri
Yazarlar