Van Gölü içinde bulunan tarihi Akdamar Adası'ndaki Ermeni Surp Haç Kilisesi'nin restorasyonu tamalandıktan sonra açılışına dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, bakanlıktan yetkililer, milletvekilleri, ilin valisi, kaymakamlar, kültür turizm il müdürlüğü yetkilileri, belediye başkanları ve çok sayıda STK temsilcisi ile kalabalık bir vatandaş grubu katılmıştı.
Restorasyon süresince de kilisede ayin yapılması konusunda Meclis'te tartışmalar yürütülmüş ve hükümet tarafından yılda bir kez olması kaydıyla Ermenilere ayin izni çıkmıştı.
2010 yılında yapılan ilk ayine bakanlıktan yetkililer de katılmış, binlerce Ermeni İstanbul'dan, Ermenistan'dan, Amerika'dan, Avrupa ülkelerinden Van'a akın etmişti.
Ayini Van'ın Ermenilerce işgali gibi gösteren ve kıyıda basın açıklamasına bile yeltenen bazı kendini bilmezlerin ve şu anda hayatta olmayan bir siyasi parti liderinin kışkırması dışında hiç kimse Ermenilerin ayin için Van'a gelmesini yadırgamadı, kötülemedi o gün, aksine Ermenilerin Van'a gelişi hem kentin dinamikleri hem de halk tarafından gayet olumlu karşılandı.
Ve ilk ayinde denilebilir ki gelen Ermeniler kadar Vanlılar ve diğer yerli turistler de ayinin yapıldığı gün adaya çıkmıştı.
Hatta 2014 yılındaki ayinde 'Barış ve Kardeşlik Sofrası' adı altında AK Partili Gevaş belediyesi tarafından ayine katılan Ermeni cemaatine ilçe merkezinde upuzun bir sofra kurularak yemek bile verildi.
Belediye Başkanı Sinan Hakan, verilen yemek vesilesiyle yaptığı konuşmada, o gün şu sözleri sarfetmişti:
“Bugün bizim için çok önemli bir gün, yeni Türkiyemiz için de önemli bir gün. Bu insanların ataları binlerce yıl beraber, gönül gönüle, omuz omuza, kardeşçe, dostça büyük bir medeniyetin tohumlarını attılar, büyük bir medeniyet oluşturdular. Bu gün Gevaş bölgesine, Van'a baktığımızda, o büyük medeniyetin parçalarını görmek mümkün. Tarihimizde mutlaka içimizi acıtan olaylar da olmuştur. Fakat bizim geçmişimizi, o acılarımızı, o süre içerisinde değiştirme imkanımız yoktu. Buna mukabil el birliğiyle bize ait olan en kutsal şey olan sevgiyle kardeşlik duygusuyla ortak bir gelecek tesis etmek gibi bir imkanımız var. Bugün ümit ediyorum ki buradaki birlikteliğimiz, bize yakışan medeniyetimize yakışan, o ortak birlikteliğin, o bir arada yaşama arzusunun bir adımı olacaktır. Bugünden sonra ümit ediyorum bu yemeğimiz de geleneksel hale gelecek”
Öncelikle şunu belirteyim, Sinan Hakan'ın ümit ettiği gibi yemek konusu gelenekesel hale gelmedi, bu bir; ikincisi, 2014 yılından önce ve sonrasındaki yıllarda ayinin yapılacağı günlerce önce haber yapılır, kamuoyu bilgilendirilirdi, son yıllarda bu da yavaş yavaş ortadan kalktı, bugüne geldiğimizde kimse artık ayinin sözünü bile etmek istemiyor gibi bir hava oluşmuş. Mesela 4 Eylül'de yapılan ayini Van Ticaret ve Sanayi Odası'nın bir açıklamasından öğrendik o da ayinden sadece iki gün önce yapıldı bu açıklama, kaç yayın organı bunu haber yaptı o da ayrı bir konu.
Yani demem şu ki artık kendini bilmezlerin kışkırtmasına gerek kalmadan son zamanlarda hep birlikte el birliği ile Ermeni Surp Haç Kilisesi'nde yılda bir yapılan ayini iyice önemsizleştirmeye başladık.
Peki, önemi ne bu ayinin, neden bu kadar söz sarf ediyoruz?
Önemi şu; bir kere hükümetin Ermenistan ile olan olumsuz ilişkilere ayinin olumlu katkı yapacağı gibi bir yaklaşımı vardı, bu açıdan baktığımızda bu konu sadece Van'ı değil bir bütün olarak Türkiye devletini ilgilendiren bir konu. Yani başta da ilgilendiriyordu, şimdi de ilgilendiriyor. O nedenle devleti Van'da temsil edenlerin bunun farkında olması gerekiyor.
Diğer yandan, Van Ticaret ve Sanayi Odası tarafından son yapılan açıklamada da değinildiği gibi ayin, Van turizmi için çok önemmli bir gerekçe...
Çünkü...
Kin, nefret ve kavga havasından çıkmadığımız için Van'a ve diğer bölge illerine yıllardır Avrupalı turist uğramıyor, Ermenisi gelmiyor, Amerikalısı, Britanyalısı gelmiyor, buralarda yabancı turist hak getire, bu durumu düzeltmek lazım, şimdi tebessüm ediyoruz ama Van turizmi İran'dan gelen turistlerle ne kadar ilerleyebilir, ayrıca tek ülke üzerinden turizmi planlamak ne kadar doğru?
Bunun önünü açmak gerekiyor, tartıştığımız ayin hakikaten de Van ve bölge açısından yabancı turistin önünü açmak için iyi bir gerekçe. Ama bu işin sadece bir STK'nın gayreti ile olmayacağı aşikar, siyaset ve toplum olarak şu kin, nefret ve kavga haline bir nokta koymak lazım.
Bir kere Akdamar'da yılda bir yapılan ve dünyanın gözünün üzerinde olduğu bu ayini önemsemek lazım.
Ermeni Surp Haç Kilisesi'nde yapılan ayinin sadece tek taraflı dini bir özelliği yok, o ayinin aynı zamanda Türkiye siyasetine yansımalarının yanı sıra Van ve bölge illeri açısından ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda önemli özellikleri de var.
Ermeni Surp Haç Kilisesi'ndeki ayin bu nedenlerle önemli bir ayin, bu nedenler gözetilerek önemsenmeli ve bundan sonra gereği yapılmalı, yoksa zaten Van'da her pazar günü İki Nisan caddesindeki kilisede ayin yapılıyor, yılda bir yapılan ayin için boş yere neden çenesini yorsun insanlar!
Facebook Yorum
Yorum Yazın