FİGÜR VE ŞİİR

Nasıl ki şiir dizim ve imgelemse resim de çizgi ve renktir. Belki psikolojik bunalımın son adımı. İçtepide saklı olanın dışavurumudur ya da. Biri kalemle dizer, diğeri renkle resmeder. Bu nedenle her resim sanatçısı bir şairdir aslında.

Karşımda asılı bir resim durur. İki metrelik bir mesafeden izlerim resmi. Bir kadın figürü. Kadın vücut renginin erkekten çok daha açık olduğu dikkatimi çeker. Resim milat öncesine taşır beni. Mısır’dan Girit’e taşınan bir gelenektir hayal ettiğim. İzlenimci bir gelenek. Girit resmini karakterize eden bir sadelik belki.

Resmin sahibi sanatçıyı üç yıldır izlerim. Daha sanatçıyı tanımadan resimlerini tanıdıydım. Önce bir iki sergiden, sonra sosyal medyada paylaşımlarından.

Resmi yapan sanatçımız Ayten Kıvran Halıcı. Sanatçının Akdenizli olması onu tarihsel Girit resminin prototiplerine bağladığı düşünülebilir. Girit resminde görülen figür ustalığı, sanatçının bu figürle hareketsiz duruşta bir sabırsızlık ve merak sezdirmesi de geleneğe yakın olduğunu sezdirebilir. Hangi sanatçının doğumunu sağlayan bir gelenek olmamıştır ki?

Resmin üzerinde çizildiği mekân ile çevreyi çekici ve coşkun bir biçimde ifade etme isteği, bizi milat öncesi Akdeniz resim geleneğinin içine taşır zaten.

Resim sanatının tarihi incelendiğinde ilk etapta renklerin kullanımı bağlamında Fransız ressam Henri de Toulouse Lautrec’in kadın figürlerini akla getirebilir. Anımsama geleneğin üslubu gereğidir. Ne var ki sanatçımızın bu geleneğe yepyeni bir öz kazandırdığı da görülmelidir. Hem modle etme tekniği hem nesne ile figüre etme gerçeği bir ayrıcalık olarak görülmelidir.

Bu kadın figüründen izleyicinin etkilenmeme olasılığı olabilir mi?

Sanmıyorum!

Figürün çok çekici kadın olduğu bir yana; kızıla boyalı dudaklar, kalkık burun, ağaç nesnesiyle biçimlendirilmiş uzunca kol ve bacaklar, büyük gözler, şehvet yüklü bir ağız, ayak parmakları üzerinde duruş, özgürlüğün simgesi olan kalça üzerinde kırmızı şeffaf giyim ve mavi fonda beyaz ten, ressamın yalın anlatımı gibi görünse de soyutluğun başarılı bir irdelenişidir aslında.

Figür şiirseldir. Dahası, empresyonizm ile ekspresyonizmin karışımından rölyefle harmanlanmış ışıksız görülebilen bir çizimdir. Bu üslubuyla sanatçı, resim sanatının en üst noktasına çıktığının muştusunu vermektedir.

Büyüsüne kapılan bu figürün sözcüklerle de resmi yapılmalıdır.